MUQDISHO (Kaab TV) -Howlgalka cusub ee nabad ilaalinta Midowga Afrika ee Soomaaliya ayaa Arbacadii ku dhawaaqay in ay ka go’an tahay dadaallada xasilinta dalka ee 2025-ka iyo dib u soo kabashada colaadaha kadib markii ay billaabeen howlahooda isla maalintaas.
Hawlgalka Taageerada iyo Xasilinta Midowga Afrika ee Soomaaliya (AUSSOM) ayaa si rasmi ah u beddelay Hawlgalka Midowga Afrika ee Ku-meel-gaarka ah ee Soomaaliya (ATMIS), taasoo calaamad u ah tallaabo dheeraad ah oo mas’uuliyadda amniga qaranka loogu wareejinayo ciidamada dalkaas.
Ergeyga Gaarka ah ee Guddoomiyaha Guddiga Midowga Afrika ee Soomaaliya Maxamed El-Amine Souef ayaa dhambaalkiisa sanadka cusub ku sheegay in sanadka 2024-ka uu Soomaaliya u yahay sanad muhiim ah, isla markaana lagu tilmaamo horumarro la taaban karo oo laga gaaray nabadda iyo amniga, taasoo ay ugu wacan tahay dadaalka wadajirka ah ee dowladda Soomaaliya la shaqaynta howlgalka nabadda ee ururka Afrikada Bari.
“AUSSOM waxa ay ugu dambeyntii shaqeysatay, laga bilaabo Jan. 1, 2025, sida ku cad Qaraarka Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ee tirsigiisu yahay 2767 (2024) waxa ay sii wadi doontaa guulaha laga gaaray ATMIS si loo xaqiijiyo in Soomaaliya ay gaarto nabad iyo amni waarta,” ayuu yiri Souef.
Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay (UNSC) ayaa bishii hore taageeray go’aankii Golaha Ammaanka iyo Nabadda ee Midowga Afrika ee ahaa in ATMIS lagu beddelo AUSSOM.
Waxa uu sheegay in ATMIS ay ku tallaabsatay horumarro la taaban karo oo ay ku wareejisay Saldhigyo Millateri oo ay ku wareejisay Hay’adaha Ammaanka Somalia sannadkii 2024-ka, iyadoo la raacayo Qorshaha Kala-guurka ee Somalia.
Tani, ayuu sheegay Souef, inay muujinayso in ciidamada ammaanka ee Soomaaliya ay heleen khibraddii loo baahnaa si ay si madax-banaan ula wareegaan mas’uuliyadda amniga dalka.
Sida laga soo xigtay Souef, ATMIS, iyada oo la kaashanaysa la-hawlgalayaasha horumarinta, ayaa sidoo kale bilaabay mashaariic kala duwan oo saameyn degdeg ah leh, oo ay ku jiraan dhismaha ceelasha riigga ah, fasallada, saldhigyada booliiska, iyo dayactirka xarumaha caafimaadka, si loo hagaajiyo nolosha dadka deggan meelaha la xoreeyay.
Ergeyga Midowga Afrika ayaa sheegay in ay sii wadi doonaan la shaqeynta AUSSOM, oo ay hagayaan war-murtiyeedka Golaha Nabadda iyo Ammaanka ee Midowga Afrika iyo go’aannada UNSC.
UNSC waxa ay sidoo kale u ogolaatay xubnaha AU in ay qaadaan talaabooyinka lagama maarmaanka ah muddo 12 bilood ah laga bilaabo Jan. 1, oo ay ku jirto in dawladda Soomaaliya laga taageero hoos u dhigista al-Shabaab iyo xulafada xidhiidhka la leh Dawladda Islaamiga ah ee Ciraaq iyo Shaam, oo sidoo kale loo yaqaan Daacish.
Soomaaliya ayaa bisha Janaayo ka mid noqon doonta Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay oo ah xubin aan joogto ahayn ka dib markii ay si guul leh u dooratay.
“Tani waxay astaan u tahay guul muhiim ah oo laga gaaray taariikhda dhow ee dalka, waxayna fursad siinaysaa Soomaaliya inay gacan ka geysato nabadda iyo ammaanka caalamka,” ayuu yiri Souef.
Soomaaliya waxay sii wadday waddada dib-u-soo-nooleynta dhaqaalaha bishii Maarso 2024-kii markaasoo waddanku noqday xubin buuxda oo ka tirsan Bulshada Bariga Afrika, oo ah urur ganacsi oo gobolka ah oo cabbirkiisu yahay 170 milyan oo qof, ayuu yiri ergayga Midowga Afrika.
“Soomaaliya, oo ku faanta xeebta ugu dheer Afrika in ka badan 3,000 km iyo kheyraad dabiici ah oo qani ah, waxay si istiraatiji ah u taagan tahay inay ka soo baxdo xubin muhiim ah oo ka tirsan qaybta dhaqaalaha.”