HARGEYSA (KAAB TV) – Itoobiya iyo Somaliland ayaa la filayaa inay si rasmi ah u billaabaan hirgelinta Heshiiskii Is-afgaradka (MOU) horraanta bisha July, sida ay ilo wareedyo muhiim ah oo Somaliland u sheegeen Kaab TV.
Heshiiska MOU, oo la saxeexay January 1, 2024, ayaa dalka Itoobiya u ogolaanaya inay xarun ciidan ka hesho Badda Cas iyo isticmaalka dekedda Berbera, halka Somaliland ay doonayso in loo aqoonsato dal madax bannaan taasoo Itoobiya ay ku dhawaaqeyso, sida ay xaqiijinayaan ilaha Somaliland.
Inkasta oo ay dawladda Soomaaliya ka hor timid heshiiskan, haddana ilo-wareedyo ku sugan Hargeysa ayaa sheegaya in fulinta heshiiska MOU uu horseedi karo in Addis Ababa ay si buuxda u aqoonsato Somaliland.
GUDDI SOO GABAGABEEYAY QIIMEYNTA
Guddi farsamo oo uu Madaxweynaha Somaliland Muuse Biixi Cabdi u saaray inay falanqeeyaan heshiiskii is-afgaradka ahaa, wacyigelinta bulshada iyo talobixin dadweyne, ayaa soo gabagabeeyay warbixintooda.
Ilo ka tirsan madaxtooyada ayaa xaqiijiyay in warbixinta guddiga loo gudbiyay madaxtooyada Somaliland.
“Somaliland dhankeeda diyaar bay u tahay oo waxay sugaysaa Ra’iisal Wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed marka uu helo go’aanka kama dambaysta ah ee baarlamaankiisa,” sidaas waxa yidhi ilo-wareed ka tirsan Somaliland.
Xubnaha guddida ayaa booqday Seylac, Berbera, iyo Lughaya, kuwaas oo la sheegay in lagu xusay heshiiskii MOU oo ay Itoobiya ka samaysan karto saldhig ciidan oo ay ka helaan Badda Cas.
Berbera oo ah dekedda ugu weyn Somaliland ayaa lagu wadaa in Itoobiya 90% ay ka soo degto badeecadaha iyo badeecadaha ay Itoobiya ka dhoofiso marka uu dhaqan galo heshiiska is-afgaradka ah.
Waxa kale oo la dhameystirayaa waddo isku xidha Berbera iyo Wajaale oo u dhaxaysa Itoobiya iyo Somaliland.
Hirgelinta MOU ayaa soo dedejisay ka dib markii laba isku dayo dhexdhexaadin ah oo u dhexeeya Itoobiya iyo Soomaaliya ay fashilmeen.
Isagoo khadka taleefoonka kula xiriiray Amiirka Qatar ayaa u soo bandhigay in la dhex dhexaadiyo Muqdisho iyo Addis Ababa, balse dadaalka ayaa caqabado kala kulmay.
Sidoo kale, Madaxweynaha Jabuuti Ismaaciil Cumar Geelle ayaa Wasiirkiisa Arrimaha Dibadda u diray Addis Ababa, si uu Abiy ugu martiqaado kulan dhexmara Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud iyo Ra’iisul Wasaaraha Itoobiya Abiy Axmed, balse dalabkaas ayaan sidoo kale aan guuleysan.
Dhanka kale, 17-kii bishii June, Madaxweynaha Soomaaliya Xasan Sheekh Maxamuud ayaa la kulmay Wasiirka Arrimaha Dibadda Turkiga Hakan Fidan, isagoo isku dayay inuu dhex dhexaadiyo wada hadalada Soomaaliya iyo Itoobiya.