NAIROBI (KAAB TV) – Maxkamada sare ee fadhigeedu yahay ismaamulka Embu ayaa hakisay mamnuucida Muguka ee ismaamulada Mombasa iyo Kilifi.
Go’aan ay soo saartay Talaadadii, garsoore Lucy Njuguna ayaa soo saartay amar ka joojinaya ismaamulada in ay dhaqan galiyaan mamnuucida Muguka ilaa 8-da Luulyo, 2024-ka.
Labada gobol ayaa mamnuucay iibinta, qeybinta iyo isticmaalka muguka.
“In dhegeysiga iyo go’aaminta arjigan dhinacyada u dhexeeya ee la sugayo ay noqdaan amar ilaalin ah oo halkan lagu oggolaado xannibaadda iyo/ama ka joojinta jawaab-bixiyeyaasha iyo ama wakiilladeeda inay dhaqan-geliyaan, fulinta iyo fulinta Amarka Fulinta No. 1 ee soo baxay May 22, 2024, Jawaab bixiyaasha 1aad iyo 2aad iyo 3aad ayaa socon doona ilaa 8da Luulyo 2024 markaas oo codsiga la dhageysan doono tarjumaano,” ayaa lagu yiri xukunka qeyb ka mid ah.
Garsoore Njuguna ayaa go’aamiyay in codsiga la horgeynayo jawaab-bixiyeyaasha muddo toddobo maalmood gudahood ah laga bilaabo Talaadada.
Dowlada ismaamulka Mombasa ayaa ahayd tii ugu horeysay ee ku dhawaaqday mamnuucida iibinta iyo qeybinta muguka.
Amarka fulinta ee ku taariikhaysan May 22, gudoomiyaha Mombasa Abdullswamad Nassir waxa uu sheegay in wax baabuur ah oo sida badeecooyinka aan loo ogolaan doonin in ay soo galaan gobolka.
Isniintii, madaxweyne William Ruto ayaa la kulmay madaxda Embu si uu ugala hadlo mamnuucida muguka.
Madaxweynaha ayaa sheegay in mamnuucida lagu soo rogay muguka ee ismaamulada Kilifi iyo Mombasa ay tahay mid aan waxba ka jirin.
Ruto ayaa intaa ku daray in muguka uu yahay dalag la qorsheeyay sida uu qabo sharciga dalagga 2013 iyo Xeerarka Miraa 2023.
Xeerarka Miraa 2023 waxaa meel mariyay Golaha Shacbiga iyo Golaha Gudoomiyaasha iyadoo la raacayo golaha gudoomiyeyaasha.
“Iyadoo muguka lagu aqoonsaday sharci qaran, sharci kasta ama amaro kasta oo ka hor imaanaya sharciga qaranka waa buray,” Ruto ayaa ku yiri qoraal ka soo baxay Aqalka Madaxtooyada.
Waxa uu xusay in maadaama uu Baarlamaanku meel mariyay xeer-hoosaadku uu ku waajibinayo dawladda in ay u qoondayso dhaqaalaha beeraha, shatiyaynta, dallacaadda, nidaaminta, gaadiidka, isku-darka, iibinta, suuq-geynta iyo dhoofinta dalagyada.
Si taas loo gaaro, Ruto wuxuu sheegay in dowladdu ay ku shubi doonto Sh500 milyan sanad maaliyadeedka 2024-25 qiimaha lagu kordhinayo dalagyada la qorsheeyay taasoo qayb ka ah kor u qaadista isku-darka, darajooyinka, qiimaha, baakadaha iyo kordhinta qiimaha.
Isagoo hadalkiisa sii wata ayaa wuxuu amar ku bixiyay in Wasaaradda Beeraha iyo Xanaanada Xoolaha ay shir isugu yeerto dhinacyada ay khuseyso, isla markaana ay wax ka qabato cabashooyinka laga keenay iibinta iyo isticmaalka Muguka.
Si kastaba ha ahaatee, tallaabadaas, Madaxweynaha ayaa sheegay in dowladdu ay ku adkeysaneyso sida ay uga go’an tahay la-dagaalanka maandooriyaha, khamriga iyo waxyaabaha kale ee sharci darrada ah.