Muqdisho (KAAB TV) – Mustaqbalka howlgallada ciidamada Mareykanka ee Soomaaliya ayaa ah mid aan la isku haleyn karin, iyadoo maamulka Trump uu dib u eegayo raadadka istiraatiijiyadeed ee uu dalka ku leeyahay. Iyada oo ay weli jiraan qalalaasaha fallaagada iyo xasilloonida Soomaaliya oo khatar ku jirta, go’aankan ayaa laga yaabaa inuu ka soo shaac baxo Afrika oo dhan iyo meelo kale.
Go’aankii maamulka Trump ee 2020-kii ee ahaa in ku dhawaad dhammaan ciidamada Mareykanka laga saaro Soomaaliya ayaa calaamad u noqotay dadaallada amniga lidiga ku ah ee dalka. Talaabadan ayaa keentay in Ciidanka Xoogga Dalka Soomaaliyeed (SNA) iyo Guutada Danab ee ugu sarraysa—cutubta uu Maraykanku tababaray ay la halgamaan sidii ay uga hortagi lahaayeen al-Shabaab iyaga oo aan helin taageero hawlgal oo muhiim ah. Dhaleeceyntu waxay ku doodeen in tillaabadan ay wiiqday dadaallada la dagaallanka argagixisada, halka taageerayaashu ay iftiimiyeen inay qayb ka tahay siyaasadda ballaaran ee “America First”.
Khubarada ayaa ka digaya in maqnaanshaha ciidamada Mareykanka ay dhiiri gelin karto kooxda fallaagada ah, oo ku adkeystay mowqifkooda mid ka mid ah khataraha ugu adkeysi badan ee Bariga Afrika.
J. Peter Pham, Ergeyga Gaarka ah ee Mareykanka u qaabilsanaa Gobolka Saaxil, ayaa ka digay in Soomaaliya ay weli tahay barta xasiloonidarida. “Waxaan filanayaa in madaxweyne Trump uu doonayo inuu ka laabto koorsada oo uu wax walba ku soo celiyo meeshii uu ku tala galay dhamaadka 2020,” Pham ayaa u sheegay wargeyska maalinlaha ah ee militariga Mareykanka Stars and Stripes Sunday.
“Si daacad ah, sida uu hoosta ka xariiqay musuqmaasuqa xitaa kuwa la sheegay inay sarsare sida Danab, kuma lihin saaxiib wax ku ool ah oo ku sugan Muqdisho, mana jiraan danaha amniga qaranka Mareykanka oo sabab u ah khatarta khatarta ah ee hantida Mareykanka – in ka yar dhiiga Mareykanka – ee Soomaaliya oo aan awoodin lagu maamulo badda ama saldhigyada u dhow,” Pham ayaa raaciyay.
Dadka dhaleeceeya sida Xoghayihii hore ee Difaaca Mark Esper ayaa su’aal galiyay qiimaha faragelinta joogtada ah ee ciidamada Mareykanka ee Afrika. Esper waxa uu ku dooday in dib loo habeeyo siyaasadaha difaaca si wax looga qabto xaqiiqada qaaradda, isaga oo xoogga saaraya udub dhexaadka istaraatiijiga ah ee ku wajahan Baasifigga oo ah mudnaanta weyn ee amniga qaranka Mareykanka.
Ka bixitaanka ciidamada Maraykanka ee Soomaaliya ee maamulka Trump waxaa laga yaabaa inay saameyn ku yeeshaan istiraatijiyado kale oo fikir iyo siyaasad juqraafi ah, oo ay ku jiraan taageerada suurtagalka ah ee madax-banaanida Somaliland.
Mashruuca 2025, oo ah khariidad siyaasadeed oo muxaafid ah, ayaa soo jeediyay in Somaliland loo aqoonsado dal madax-bannaan, isaga oo u arkayay mid istiraatiji ah oo ka hortagaya saamaynta Shiinaha ee Jabuuti. Inkasta oo Trump laftiisu uu iska fogeeyay inuu si toos ah ugu lug lahaa mashruuca, dhowr ka mid ah lataliyayaashiisii hore iyo xulafadiisa ayaa u ololeeyay qaybaha siyaasadda dibadda.
Si kastaba ha ahaatee, qorshayaasha ciidanku waxay garwaaqsan yihiin in caqabadaha jira ay dhaafsiisan yihiin xuduudaha Soomaaliya. Dawlad Soomaaliyeed oo wiiqantay waxay khalkhal galin kartaa dalalka dariska ah oo ay ku jiraan Kenya iyo Itoobiya, kuwaas oo wadaaga walaaca amni ee dhaqdhaqaaqyada gobolka ee al-Shabaab.
Mas’uuliyiinta Soomaaliya ayaa walaac ka muujiyay saameynta mustaqbalka fog ee ka dhalan karta bixitaanka Mareykanka, iyaga oo carabka ku adkeeyay in taageerada caalamiga ah ee joogtada ah ay weli muhiim u tahay xasilinta dalka. Dowladda Soomaaliya waxa ay sidoo kale isku dayday in ay xoojiso xiriirka ay la leedahay saaxiibada gobolka iyo daneeyayaasha caalamiga ah si wax looga qabto faaruqa amni ee suurtagalka ah haddii ciidamada Mareykanka ay baxaan.