AMESTARDAM (KAAB TV) – Madaxweyne ku xigeenka Puntland, Ilyaas Cismaan Lugatoor, oo khudbad u jeediyay jaaliyadda reer Puntland ee Holland, ayaa ka hadlay xaaladda Soomaaliya iyo horumarka Puntland.
Wuxuu sheegay in Soomaaliya ay 30-kii sano ee u dambeeyay ku jirtay xaalad aan xasilloonayn, taasoo muujinaysa diidmo guud oo ka dhan ah deganaanshaha dalka. Si kastaba, wuxuu tilmaamay in Puntland ay ku guuleysatay himiladii loo aas-aasay oo ahayd in deegaanada Waqooyiga Bari ee Soomaaliya lagu soo dabaalo dimuqraadiyad.
Wuxuu tusaale u soo qaatay in 36-ka degmo ee Puntland ay hadda leeyihiin maamullo deegaan oo lasoo doortay.
“Puntland waxay taagan tahay marxalad ay horumar u baahan tahay,” ayuu yiri madaxweyne ku xigeenka Puntland, Ilyaas Lugatoor.
Lugatoor ayaa su’aal ka keenay meesha Soomaaliya iyo Puntland ay kala joogaan, isagoo xusay in caqabado badan la soo dulsaaray hirgalinta doorashooyinka qof iyo cod ee Puntland, waxaana uu carabka ku dhuftay in arrintan ay ku lug lahaayeen siyaasiyiin gudaha iyo gacmo shishe. Puntland, ayuu yiri, waxay ku sugan tahay marxalad horumar u baahan.
PUNTLAND KAMA GO’IN SOOMAALIYA
Wuxuu kaloo sheegay in Puntland aysan Soomaaliya ka go’in, balse ay diidday aqoonsiga dastuurka la bedelay bishii Maarso 2024. Sidoo kale, wuxuu tilmaamay in Soomaaliya ay ku jirto xaalad amni darro, iyadoo argagixisadu ay dib u soo laba kacleeyeen.
Lugatoor ayaa sheegay in Puntland lagu ciqaabay diidmada dastuurkaas, taasoo sababtay in la xanibo deeqaha caalamiga ah ee Soomaaliya la siin jiray.
“Maanta waxay taagan tahay dastuurkii yaraa ee heshiiska lagu ahaa inuu Meesha ka baxo, oo dowladda madaxda ka tahay madaxweyne Xasan Sheekh ay tuurto,” ayuu yiri Ilyaas.
Si kastaba ha ahaatee, Puntland waxay sii wadatay horumarka, waxaana uu tusaale u soo qaatay dhismaha waddada Gaalkacyo oo aan lasoo marin dowladda federaalka, sidoo kalena waxaa la maalgashaday dekedaha Boosaaso iyo Garacad, iyo garoonka Boosaaso.
Wuxuu tilmaamay in Puntland ay horumar ballaaran samaysay, iyadoo canshuur laga qaado dahabka laga qodo buuraha Boosaaso, taasoo muhiimad weyn u leh dhaqaalaha Puntland.
Dhanka amniga, wuxuu ku eedeeyay in Puntland aysan wax ka helin deeqaha loogu talagalay amniga Soomaaliya, inkastoo amniga Puntland uu aad uga wanaagsan yahay kan koonfurta dalka.
Ugu dambeyn, Madaxweyne ku xigeenka Puntland ayaa sheegay in Puntland ay sameysay Sanduuqa Horumarinta Puntland oo lagu bilaabay 20 milyan oo doolar, waxaana Puntland codsatay in qurbejoogta iyo beesha caalamku ay ka qayb qaataan horumarinta sanduuqan.