Nairobi (KAAB TV) – Tallaabo kale oo muhiim ah oo loo qaaday dhanka soo kabashada dhaqaalaha Soomaaliya, Wasiirka Maaliyadda Soomaaliya, Biixi Cige, ayaa kula kulmay Nairobi mas’uuliyiin sarsare iyo wasiirro ka kala socday dalalka Ingiriiska, Norway iyo Netherlands, intii lagu guda jiray shirar sanadeedka Bangiga Horumarinta Afrika (AfDB) oo ka dhacay magaalada Nairobi.
Wada-hadallada ayaa diiradda lagu saaray arrimaha mudnaanta dhaqaale ee Soomaaliya ka dib deymaha, iyadoo lagu muujinayo sida ay beesha caalamka uga go’an tahay taageeridda dib-u-habeynta maaliyadeed ee dalka iyo mashaariicda horumarineed.
Kulanka oo dhacay May 28, 2024, ayaa waxaa ka soo qeyb galay wakiilo sare oo ka kala socday saddexda dal, iyagoo muujiyay sida ay u daneynayaan kobaca dhaqaalaha iyo xasiloonida Soomaaliya.
Wasiir Cige waxa uu aad ugu mahad-naqay saaxiibada caalamiga ah ee kaalmeeya, isaga oo ku nuux-nuuxsaday muhiimadda ay u leedahay in ay gacan ka geystaan sidii loo gaadhi lahaa ujeedooyinka dhaqaale ee dalka.
Deyn cafinta Soomaaliya oo dhawaan la baabi’iyay 99% 2 bilyan oo dollar oo lagu lahaa, ayaa dalka u furtay fursado cusub oo uu ku heli karo maalgelin dibadda ah iyo dardargelinta kobaca dhaqaalaha.
Guushan taariikhiga ah, ee uu ku dhawaaqay Naadiga Paris bishii Maarso 2024, waxay ahayd tallaabo muhim ah oo ku aaddan safarka waddanka ee soo kabashada maaliyadeed ka dib tobanaan sano oo colaad iyo xasillooni darro dhaqaale ah.
Shirarka sanadlaha ah ee AfDB waxa ay fududeeyeen in Wasiirka Maaliyadda Soomaaliya uu la shaqeeyo saaxiibada muhiimka ah ee caalamiga ah, loogana wadahadlo ahmiyadaha dhaqaale ee dalka ka dib deymaha. Dooduhu waxay u badan tahay in lagu soo qaatay mowduucyo kala duwan, oo ay ku jiraan fursadaha maalgashiga, horumarinta kaabayaasha dhaqaalaha, iyo hirgelinta dib u habeynta maaliyadda si loo xaqiijiyo kobaca joogtada ah ee dhaqaalaha Soomaaliya.
Ka qeyb galka UK, Norway, iyo Netherlands ee doodahaan ayaa hoosta ka xariiqay sida ay uga go’an tahay inay taageeraan soo kabashada dhaqaalaha iyo horumarinta Soomaaliya. Ka-qaybgalkooda Shirarka Sannadlaha ah ee AfDB waxay ka tarjumaysaa aqoonsiga ballaaran ee beesha caalamka ee muhiimadda xasilloonida maaliyadeed ee Soomaaliya iyo suurtagalnimada kobaca gobolka.
Maaddaama Soomaaliya ay sii waddo ku-socoshada qaabkeeda dhaqaale ee deymaha ka dib, taageerada saaxiibada caalamku waxay muhiim u noqon doontaa gaarista ujeedooyinka dhaqaale ee dalka iyo xaqiijinta wanaagga muwaadiniinteeda.
Doodihii lagu qabtay shirarkii sanadlaha ahaa ee AfDB ee ka dhacay magaalada Nairobi ayaa cadeyn u ah wada shaqeynta joogtada ah ee ka dhaxeysa Soomaaliya iyo saaxiibadeeda caalamiga ah, iyo sida ay uga go’an tahay in dalka loo dhiso mustaqbal adag oo barwaaqo ah.