Addis Ababa (KAAB TV) – Wasiirka arrimaha dibadda Itoobiya ayaa ka digay in saanadda la keeno Soomaaliya ay sii xumeyn karto colaadda oo loo weeciyo argagixisada, sida ay sheegtay wakaaladda wararka ee Itoobiya Talaadadii.
Hadalkiisa ayaa ku soo beegmay maalin kadib markii Markab dagaal oo laga leeyahay dalka Masar uu hub culus ka soo dejiyay caasimadda Muqdisho, waana shixnaddii labaad ee muddo bil gudaheed ah, kaddib markii bishii August ay wada-jir u saxiixdeen Heshiis dhinaca Ammaanka ah oo ay wada gaareen Masar iyo Soomaaliya.
Itoobiya oo aan bad lahayn oo ay kumannaan askari ka joogaan dalka aynu jaarka nahay ee Soomaaliya, si ay ula dagaalamaan kooxaha Islaamiyiinta ah ee xidhiidhka la leh Al-Qaacidda, ayaa dawladda Muqdisho isku maandhaaftay qorshe ay ku doonayso inay ku dhisto deked laga dhisayo maamul-goboleedka la baxay Somaliland.
Khilaafkan ayaa Soomaaliya u soo dhawaaday Masar oo sanado badan ku muransaneyd biyo xireenka weyn ee Addis Ababa ay ka dhiseyso biyaha webiga Niil.
Wasiirka arrimaha dibadda ee Itoobiya Taye Astke Selassie ayaa sheegay in uu ka walaacsan yahay in saadka ay bixiyaan ciidamada shisheeye ay sii xumeyn doonto ammaanka jilicsan oo ay ku danbeyn doonto gacanta argagixisada Soomaaliya, sida ay sheegtay wakaaladda wararka Itoobiya.
Ma jiro wax jawaab ah oo ka soo baxay dowladda Soomaaliya oo ku aadan hadalka Taye.
Suurtagalnimada in hubku ku soo degi karo gacmo qaldan ayaa aad u sarreeya. Al Shabaab waa ka faa’iideyste weyn, waxayna sanadka 2023-ka soo goosteen hub aad u badan iyagoo duullaan ku ah cadowga” ayuu yiri Rashiid Cabdi, oo ah falanqeeye ka tirsan xarunta cilmi-baarista ee Sahan.
Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ayaa bishii December ka qaaday cunaqabateynta hubka, in ka badan 30 sano kaddib markii la soo rogay markii ugu horreysay ee Soomaaliya ay ka dillaacday dagaallo sokeeye.
Bishii Jannaayo, Itoobiya waxay ogolaatay inay 20km (12 mayl) oo xeeb ah ka kiraysay Somaliland – qayb ka mid ah Soomaaliya oo sheeganaysa madax-bannaanideeda waxayna ku shaqaynaysay madax-bannaani wax ku ool ah tan iyo 1991 – si ay ugu beddesho suurtagalnimada aqoonsiga madax-bannaanideeda.
Iyadoo laga jawaabayo, Soomaaliya waxay ku hanjabtay inay dalka ka saarayso dhamaadka sanadka ciidamada Itoobiya, kuwaas oo qayb ka ah hawlgalka nabad ilaalinta iyo heshiisyada laba geesoodka ah, haddii aan la baabi’in heshiiska dekedda.