NEW YORK (KAAB TV) – Golaha Ammaanka ee Qaramada Midoobay ayaa si aqlabiyad leh ugu kordhiyay nidaamka cunaqabateynta ah ee ka dhanka ah Al-Shabaab, oo ay ku jiraan tallaabooyinka lagu xakameynayo shixnadaha hubka sharci darrada ah iyo dhoofinta dhuxusha ee Soomaaliya laga keeno. Qaraarka, oo loo qaatay sida Qaraarka 2776 (2025) ee hoos imaanaya Cutubka VII ee Axdiga Qaramada Midoobay, waxa uu kordhiyey xannibaadahan ilaa December 13, 2025, iyada oo la cusboonaysiinayo mandate-ka Guddiga Khubarada ee kormeeraya cunaqabataynta ilaa Janaayo 13, 2026.
Golaha oo ka kooban 15-xubnood ayaa mar kale xaqiijiyey inay ka go’an tahay ka hortagga Al-shabaab iyo kooxaha kale ee qas-wadayaasha ah inay helaan hub iyo rasaas, iyagoo si cad u faraya in dhammaan dalalka xubnaha ka ah Qaramada Midoobay ay qaadaan tallaabooyinka lagama maarmaanka ah ee looga hortagayo in saadka ciidan ee la geeyo Soomaaliya. Si kastaba ha ahaatee, qaraarku wuxuu dhigayaa ka-dhaafitaannada ciidamada dowladda Soomaaliya, oo ay ku jiraan Ciidanka Qaranka Soomaaliyeed, Hay’adda Sirdoonka iyo Nabadsugidda Qaranka, Ciidanka Booliska Qaranka, iyo Asluubta.
Dhowr xubnood oo ka tirsan golaha ammaanka ayaa ka dhawaajiyay inay taageersan yihiin qaraarka iyagoo muujiyay baahida loo qabo in la qiimeeyo waxtarkiisa. Isagoo ku hadlaya magaca Guyana, Algeria, Sierra Leone, iyo Somalia, wakiilka Guyana waxa uu carabka ku adkeeyay muhiimadda cunaqabateyntan ay u leedahay la dagaallanka Al-Shabaab balse waxa uu ku booriyay in dib u eegis lagu sameeyo si loo go’aamiyo in tallaabooyinkan ay si waafi ah u taageerayaan dadaallada Soomaaliya.
Iyadoo laga jawaabayo, qaraarku wuxuu farayaa Xoghayaha Guud ee Qaramada Midoobay inuu qiimeeyo cunaqabateynta hubka uuna soo gudbiyo warbixin ugu dambeyn 1-da November, 2025, iyadoo Goluhu uu qorsheynayo inuu dib u eegis ku sameeyo nidaamka cunaqabateynta oo ku saleysan natiijooyinka.
Walaaca ugu weyn ee kulanka laga soo saaray ayaa ah in hubka Yemen uga imaanaya Al-Shabaab ay sii kordhayaan. Boqortooyada Ingiriiska oo go’aankan taageertay ayaa ku tilmaantay cunaqabateyntan mid “xirmo awood leh” oo la doonayo in lagu carqaladeeyo dhaqaalaha Al-Shabaab iyo shabakadaha caalamiga ah. Wafdiga UK ayaa sidoo kale ka digay in xiriirka Al-Shabaab ay la leedahay fallaagada Xuutiyiinta Yemen uu qeyb ka yahay xasillooni darro ballaaran.
Dowladaha Mareykanka iyo Faransiiska oo ka walaacsan walaacaasi ayaa waxa ay carabka ku dhufteen in loo baahan yahay in laga hortago in Al-Shabaab ay ka faa’ideystaan xiriirka ay la leeyihiin kooxaha cunaqabateynta saaran ee gobolka. Wakiilka Mareykanka ayaa ku booriyay wadahadal dhexmara jilayaasha gobolka in la gooyo xiriirka dhaqaale iyo saadka ee u dhexeeya Al-Shabaab iyo Xuutiyiinta, isagoo ku dooday in si buuxda loo dhaqan geliyo qaraarka uu xakameynayo awoodda kooxda si ay u hesho hub iyo dhaqaale.
Si kastaba ha ahaatee, Ruushka ayaa gadaal ka riixaya in colaadda Yemen lagu xiro xaaladda Soomaaliya, isagoo ku adkeystay in arrintan si gaar ah loo maareeyo. Iyadoo ay taasi jirto, Ruushku waxa uu soo dhaweeyay dib u eegista soo socota ee cunaqabataynta muddada dheer ee 1992 iyo xoojinta ka hortagga ka hortagga jilayaasha aan dawliga ahayn inay helaan hubka.
Wakiilka Pakistan ayaa hoosta ka xariiqay baahida loo qabo dadaal mideysan oo caalami ah iyo mid goboleed si loo carqaladeeyo awoodaha Al-Shabaab, isagoo carabka ku adkeeyay in horumarinta dhaqaalaha iyo taageerada bini’aadantinimo ay muhiim u yihiin wax ka qabashada sababaha asaasiga ah ee argagixisada.
Qaraarkan oo jira, Golaha Ammaanku wuxuu weli diiradda saarayaa xaqiijinta xasilloonida Soomaaliya iyadoo la xakameynayo saameynta Al-Shabaab iyo shabakadaha maaliyadeed. Qiimaynta soo socota ee Noofambar 2025 ee nidaamka cunaqabataynta ayaa la filayaa inay qaabayso go’aannada mustaqbalka ee istaraatiijiyadda ka hortagga argagixisada Soomaaliya.