ANKARA (KAAb TV) –Dab ayaa ka kacay hoteel 12 dabaq ah oo ku yaalla meel loo dalxiis tago oo caan ah oo ku taal waqooyi-galbeed ee Turkiga subaxnimadii Talaadada xilli ay fasaxa iskuullada ku jireen, halkaas oo ay ku dhinteen ugu yaraan 76 qof – ugu yaraan laba ka mid ah ayaa ka booday dhismaha si ay uga baxsadaan dabka, sida ay saraakiishu sheegeen.
Ugu yaraan 51 qof ayaa sidoo kale ku dhaawacantay dabka ka kacay hotelka Grand Kartal ee Kartalkaya, oo ku yaal buuraha Koroglu ee gobolka Bolu, oo qiyaastii 300 kilomitir (185 mayl) dhanka bari kaga beegan Istanbul, ayuu yiri wasiirka arrimaha gudaha Ali Yerlikaya. Dabka ayaa dhacay xilli ay ku dhowdahay bilowga fasax jiilaal oo laba toddobaad ah oo dugsiyada, markaasoo hoteellada gobolka ay buux dhaafiyeen.
“Qalbigayagii wuu jabay. Waxaan ku jirnaa murugo,” ayuu yiri Yerlikaya oo saxaafadda kula hadlay bannaanka hoteelka. Laakiin waa inaad ogaataa in qof kasta oo masuul ka ah xanuunkan uusan ka baxsan doonin cadaaladda.
Atakan Yelkovan, oo marti ku ahaa hoteelka oo deggan dabaqa saddexaad, ayaa wakaaladda wararka ee IHA u sheegay in ay fowdo ka jirto dabaqyada sare iyadoo martida kale ay isku dayeen inay baxsadaan, oo ay ku jirto inay isku dayeen inay ka soo degaan qolalkooda iyagoo isticmaalaya go’yaal iyo bustayaal.
“Dadka dabaqyada sare joogay way qaylinayeen. Waxay soo laadlaadiyeen go’yaal … Qaar ayaa isku dayay inay boodaan, “Yelkvan ayaa yidhi.
Yerlikaya ayaa sheegay in 45 ka mid ah 76 qof ee la dilay la aqoonsaday iyadoo ay socdaan dadaallada lagu ogaanayo dhibbanayaasha kale.
“Afartan iyo shan mayd ayaa la gaarsiiyay qoysaskooda. Ma awoodi karno (isla markiiba) inaan aqoonsanno kuwa kale, “ayuu yiri Yerlikaya, isaga oo intaa ku daray in kooxaha gurmadka degdegga ah ay sameyn doonaan baaritaankii ugu dambeeyay ee dhibanayaasha Arbacada.
Wasiirka caafimaadka Kemal Memisoglu ayaa sheegay in ugu yaraan mid ka mid ah dadka dhaawacmay uu ku jiro xaalad halis ah, halka 17 qof oo kale la daweeyay lana sii daayay.
Hudheelka waxaa ka diiwaan gashan 238 marti, ayuu yiri Yerlikaya. Dabka ayaa la soo sheegay 3:27 subaxnimo, waxaana waaxda dab damiska ay bilaabeen inay ka jawaabaan 4:15 subaxnimo, sida uu u sheegay suxufiyiinta.
Dowladda ayaa lix xeer-ilaaliye u magacawday inay hormuud ka noqdaan baaritaanka dabka, kaasoo la rumeysan yahay inuu ka bilowday qeybta maqaayadda ee hoteelka. Sagaal qof ayaa la xiray taasoo qeyb ka ah baaritaanka dabka, ayuu yiri Yerlikaya. Goor sii horeysay, wasiirka cadaalada Yilmaz Tunc ayaa sheegay in mulkiilaha hoteelka uu ka mid ahaa dadka loo xiray su’aalo lagu weydiinayo baaritaanka.
Ugu yaraan labo ka mid ah dhibanayaasha ayaa dhintay markii ay ka soo boodeen dhismaha iyagoo argagaxsan, sida uu mar sii horeysay u sheegay Gov. Abdulaziz Aydin Wakaalladda ay maamusho dowladda ee Anadolu. Dadka la dilay ayaa waxaa ku jiray Nedim Turkmen, oo wax ku qori jiray wargeyska Sozcu, xaaskiisa iyo laba caruur ah oo uu dhalay, sida uu wargeysku ku dhawaaqay.
Madaxweynaha Turkiga Recep Tayyip Erdogan ayaa ku dhawaaqay maalin baroor diiq qaran ah oo la xusayo Arbacada. Dhammaan calamada xarumaha dawladda iyo ergada dublamaasiyadeed ee Turkiga ee dibadda ayaa hoos loo dhigi doonaa ilaa kala badh shaqaale, ayuu yidhi.
Necmi Kepcetutan, oo ah macalin barafka barafka ka dhiga hoteelka, ayaa sheegay in uu hurday markii uu dabku kacay, uuna ka soo baxay dhismaha. Wuxuu u sheegay telefishinka NTV in uu markaas ka caawiyay ilaa 20 qof oo ka soo baxay hoteelka.
Hoteelka ayaa waxaa qabsaday qiiq, taasoo keentay in martida ay ku adkeyd inay helaan dab-damiska, ayuu yiri.
“Ma gaari karo qaar ka mid ah ardaydayda. Waxaan rajeynayaa inay OK yihiin,” macalinka barafka ayaa u sheegay saldhigga.
Sawirada telefishinada ayaa muujinayay saqafka sare iyo dabaqyada sare ee hoteelka oo gubanaya.
Goob joogayaal iyo warbixino ayaa soo jeediyay in nidaamka dab damiska ee hoteelka uu shaqeyn waayay.
“Xaaskayga ayaa urisay gubasha. Qeylodhaanku ma damin,” ayuu yiri Yelkovan, oo marti ah oo ay wareysatay IHA. “Waxaan isku daynay inaan kor u kacno laakiin waa noo suurta geli weyday, waxaa jiray olol. Dabaqan ayaanu u dhaadhacnay oo halkan (dibadda) nimid,” ayuu yidhi.
Yelkovan ayaa sheegay in ay ku qaadatay muddo saacad ah in kooxaha dab-demiska ay yimaadaan.
Telefishinka NTV ayaa soo jeediyay in alwaaxyada ku yaal bannaanka hoteelka, oo u qaabeysan qaab chalet, laga yaabo in ay soo dedejisay fiditaanka dabka.
Qeyb ka mid ah hoteelka oo ka kooban 161 qol ayaa ku yaal meel qarka weyn, taasoo caqabad ku ah dadaallada lagula dagaalamayo dabka.
“Sababtoo ah dhinaca dambe waxay ku taallaa jiirada, faragelinta waxaa laga samayn karaa oo kaliya dhinaca hore iyo dhinacyada,” Yerlikaya ayaa xaqiijiyay.
Wasiirka dalxiiska Mehmet Nuri Ersoy ayaa u sheegay wariyeyaasha in hoteelka uu kormeer ku maray 2021 iyo 2024 “ma jirto xaalad xun oo ku saabsan awoodda dabka” ay soo sheegeen waaxda dab damiska.
Goor sii horreysay, khudbad uu ka jeediyay Ankara, ayuu Erdogan yiri: “Nasiib darro, waxaan saaka war murugo leh ka helnay Bolu, Kartalkaya. Dad walaalaheen ah ayaa dhimasho iyo dhaawac ku noqday dab ka kacay hotel”.
“Dhammaan tillaabooyinka lagama maarmaanka ah ayaa la qaadi doonaa si loo iftiimiyo dhammaan dhinacyada dhacdada iyo in lala xisaabtamo kuwa mas’uulka ka ah,” ayuu raaciyay.
NTV waxa uu soo bandhigay goob qiiqa madoobaado, albaabka muraayada laga soo galo iyo dariishadaha oo la jejebiyey, miiska soo dhawaynta alwaaxda oo gubtay iyo shil dhulka ku dhacay.
Xafiiska Aydin ayaa sheegay in 30 baabuurta dab damiska ah iyo 28 ambalaas loo diray goobta.
Hoteellada kale ee ku yaallay goobta loo dalxiiska tago ayaa laga daadgureeyay si taxadar leh, waxaana martida la dhigay hoteellada ku teedsan Bolu.
Dhinaca kale, qarax gaas ah oo ka dhacay hoteel ku yaalla meel kale oo lagu ciyaaro barafka lagu ciyaaro oo ku yaalla bartamaha Turkiga ayaa waxaa ku dhaawacmay afar qof.
Qaraxa ayaa ka dhacay Xarunta Isboortiga Jiilaalka ee Buurta Yildiz ee Gobolka Sivas. Labo baraf iyo macalinkooda ayaa dhaawac fudud soo gaaray halka macalin kale uu helay gubashada heerka labaad ee gacmaha iyo wejiga, xafiiska gudoomiyaha Sivas ayaa yiri.