Muqdisho (KAAB TV) – Gedu Andargachew ayaa markii ugu horeysay soo noqday madaxweynaha gobolka Axmaarada isagoo markii dambe noqday wasiirka arrimaha dibadda Itoobiya. Waxa uu sidoo kale soo noqday La-taliyaha Amniga Qaranka ee Ra’iisul Wasaaraha.
Waxa kale oo uu ka mid ahaa shakhsiyaadka lagu tilmaamo “isbeddel” – ereyo khaldan oo u janjeera in uu tilmaamayo ka guuritaanka xukuumadda talada haysa ee Tigray People’s Liberation Front (TPLF) una gudubtay mid ay ka taliyaan wixii hore u ahaan jiray Ururka Dimuqraadiga Shacabka Oromada (OPDO). ) Kaas oo markii dambe isu beddelay xisbiga Dimuqraadiga Oromada si uu u noqdo ururkii udub-dhexaadka u ahaa xisbigii barwaaqada.
Inkastoo Gedu la sheegay in dhowr sano uu khilaaf kala dhaxeeyay xisbiga barwaaqo sooranka ee Abiy Axmed, ayaa waxaa uu farqigu banaanka u soo baxay markii uu si bareer ah dowladda u dhaliilay khudbadii uu ka jeediyay baarlamaanka Itoobiya August 2023 (xiriirku waa kan). Intaa ka dib waxa muddo kooban lagu xidhay xabsi guri ka hor intii aanu ka tagin Itoobiya.
Hadda, waxa uu ku nool yahay Maraykanka. Wareysigiisii dheeraa ee ugu horreeyay tan iyo markii uu baxay, wuxuu si aad ah ugu hadlay erayo ka dhan ah xukuumadda Abiy Axmed iyo ololihiisa uu ka wado gobolka Amxaarada ee Itoobiya.
Waxa uu ku tilmaamay Abiy Axmed mid aan naxariis lahayn oo uu ka cadhooday yaraantiisii. Waxa uu ku tilmaamay nin nacayb qoto dheer u qabo dadka kale. Gedu Andargachew ka hor, Taye Dendea, oo ah siyaasi ka soo jeeda qowmiyadda Oromada, ahna wasiir ku xigeenka nabadda, ayaa Abiy Axmed ku tilmaamay “Nin aan naxariis lahayn oo jecel inuu ku ciyaaro dhiigga dadka aan waxba galabsan”. Taye ayaa xabsiga lagu tuuray maalintii xigtay.
“Arrinta gubaneysa dhammaan Itoobiyaanka xilligan waa Nabad. Afarta dacal ee dalka nabadi ma jirto,” ayuu yiri.
“Gobolka Axmaarada waa mid aan la xukumi karin,” Gedu ayaa yiri, isaga oo qeexaya sida ay u liidato dowladda hadda jirta. Waxa kale oo uu soo hadal qaaday qaybaha kale ee aan la maamulin ee ay ka mid yihiin gobolka Oromia, Tigray iyo Benishangul Gumuz.
Qodobka kale ee muhiimka ah ee Gedu xaqiijiyay ayaa ah in dowladdu ay ka dambeysay xasuuqii iyo barakicintii ka dhacday gobolka Oromada ee dalka Itoobiya. Isagoo intaas ku daray, wuxuu sidoo kale xaqiijiyay in dowladdu ay isku dayayso inay qariso oo ay caburiso sheekooyinka xasuuqa.
Gedu Andargachew ayaa sidoo kale wax laga xumaado ku tilmaamay in Xisbiga Barwaaqo-sooranka (Xisbiga Abiy Axmed) uu dhaawacay sumcadda Ciidanka Difaaca Itoobiya. Waxa aanay hadda lahayn ixtiraam iyo sumcad ay ku lahayd.
Isla markaana waxa uu soo hadal qaaday arxan-darrada aan la soo koobi karin ee ay dawladdu ku hayso goobaha ay ka taliso oo ay ka mid tahay caasimadda Addis Ababa. “Dadka Addis Ababa ku nool yay ka baqayaan waqtigan?” “Yay u malaynayaan inay hantidooda ka qaadanayso oo ay caydhsanayaan?” Burcadda ugu weyn hadda waa dowladda lafteeda, ayuu yiri Gedu.